Bu Şarkının İçindeki Sample Kime Ait?

, , , Permalink

Sample nedir? Sanırım duymayan bilmeyen yok! Kısacası kelime anlamı ile örnek, numune, model, mostra diyebiliriz. Peki başlıyoruz o zaman… Son dönemin popüler konularından birine parmak basmak adına bende bu polemiğin içine girmek isterim. Konumuz; bir şarkının çalıntı olduğunu nasıl anlarız? Bu konuyu seçmemin sebebi, son dönem içerisinde yaşanan bir çalıntı şarkı polemiği.

Konuyu bilmeyenler için özetleyelim; Bir anda sosyal medyada popüler olarak herkesin diline düşen “Gece Gölgenin Rahatına Bak” adlı şarkı, YouTube’da 240 milyon gibi ciddi bir görüntülenme almasının ardından telif hakları ihlali sebebi ile video platformundan kaldırıldı. Şarkıyı kaldırtan ve şarkıdaki ezginin kendine ait olduğunu iddia eden ise Anna RF grubu. Sosyal medyada oldukça ses getiren bu olayın ardından ise şarkının telif konusu tam bir muamma. Çünkü Anna RF şarkının kendine ait olduğunu ve Çağatay Akmanın izinsiz şekilde şarkının belli kısmını kullandığını iddia ederken, Çağatay Akman ise şarkının asıl sahibinin Güllü olduğunu belirtiyor.

Çağatay Akman, hem sosyal medya hesaplarından hemde katıldığı programlardan yaptığı açıklama ile Güllü‘nün şarkısının bestecisi Mehmet Ali Sezer‘e telif ödemesi yaptığını dile getirse de Anna RF,  Türkçe altyazılı olarak yaptığı açıklamada söz konusu bestenin tamamen kendilerine ait olduğunu belirtti.

Şimdi konu yargıya taşınacak belkide buna gerek kalmayacak ve Youtube direkt olarak şarkıyı tekrar yayına sokacak. Ortada müthiş bir gelir var ayrıca. Nota bilenler zaten bu konuda gerekli araştırmaları yapmıştır diye düşünüyorum. Peki hiç nota bilmesek ve bir şarkının içinde tanıdık melodiler duysak ama kime ait olduğunu hatırlamasak bunu bilmek mümkün mü? Bildiğiniz gibi bir şarkının adını bilmesek de Shazam programı ile onun adını şarkıya dinleterek öğrenebiliyoruz.

İşte bende böyle bir araştırma içerisine girdim ve böyle bir uygulama var mı acaba dedim ? Ve karşıma güzel bir uygulama çıktı.

WhoSampled, sample tabanlı müziğe odaklanan ve popüler parçaların nostaljik parçalardan kestiği bölümleri listeleyen bir veritabanı.

Uygulama işte böyle işliyor;

Yıllar önce ya Kenan Doğulu muydu ?yada Serdar Ortaç mı ? tam hatırlamıyorum bir röportajında şöyle demişti; Sonuçta notalar sınırlı, ne kadar üretsen de aynı şeylere kaça biliyorsun. Yada buna benzer bir cümle etmişti.

Peki madem bütün notalar ve olasılıklar kullanıldı ise eskiye dönüş normal diyebiliriz belki. Belki de kolaya kaçma diyebiliriz.

Üretmek deyince benim aklıma ilk Sezen Aksu geliyor Türkiye’de. Who Sampled programında Sezen Aksu’yu aradım ve karşıma tuhaf bir sonuç çıktı. Yani beklediğimden daha az bir sonuç ile karşılaştım.

Ama sonuç olarak programın doğruluğunu az çok test etmiş oldum. Şimdi gelelim zurnanın zırt dediği yere:) Müzik piyasasında bir kaç üretme şekli var. Bunu biliyorsunuz artık.

1-Notaları kullanarak müzik yaratmak ve enstrümanlarla sunmak.

2-Sample tabanlı müzik (Çağatay Akman’nın yaptığı tamda bu)  Sample günümüzde hem eski parçalardan alınan kesitler hem de farklı coğrafyalarda farklı etkileşimlerle yaratılan seslerin kaydedilmesiyle yaratılıyor. Günümüze geldiğimiz zaman ise yüz binlerce sanatçı, eski parçalardan sample’lar alıyor ve onlara bir anlamda ikinci bahar yaşatıyor.

3- Cover müzik dediğimiz müzik şekli (Şarkıyı farklı bir yorumla yeniden yorumlamak)

4-Dj’leri unutmayalım onlarda remixler ile bu piyasanın vazgeçilmezi.

Böylesine büyük bir havuza dönüşen sample tabanlı müzik kültürü için de hangi parçanın nereden alındığını bulmak ve bir veritabanı oluşturmak için 2008 yılında WhoSampled kurulmuş. Şimdi WhoSampled, kullanıcıların yaptığı katılımlarla kitle kaynak yöntemiyle genişliyor. Ve bu gönüllü katılım sayesinde yaklaşık 150 bin sanatçı ve 435 bin parçayla devasa bir veritabanı sunuyor. Gerek müzik kültürünüzü genişletmek ve  beğendiğiniz bir güncel parçayla geçmişte yolculuk yapmak için faydalı bir araç olduğunu gördüm.

Peki gelelim asıl konumuza; Çağatay Akman‘nın şarkısı Gece Gölgenin Rahatına Bak sistemde arattığımızda nasıl bir sonuç ortaya çıktı?

Sistemde arattığımda şarkının Anna RF‘ten Jump şarkısından örnekler olduğunu söylemektedir.

Ama yanlış anlaşılmasın şarkı % 100 Anna RF‘e aittir demiyor bu program sadece bire bir aynı örnekleri kullanmıştır diyor. Bu polemik ile birlikte Fikri ve Sınai hakların ne kadar önemli olduğu bir kez daha ortaya çıkıyor. Şimdi sonuç ne çıkacak merakla bekliyorum. Umarım şarkı kimin hakkı ise en kısa zamanda hakkına kavuşur!

 

Henüz yorum yazılmamış

Yorum bırak

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir